Czy zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych orzeczony wyrokiem sądu dotyczy jedynie dróg publicznych?
Poniżej przedstawiam odpowiedź na pytanie, czy zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych orzeczony wyrokiem sądu dotyczy jedynie dróg publicznych oraz czy osoba, wobec której został orzeczony wskazany zakaz może poruszać się na terenie przedsiębiorstwa samochodami ciężarowymi albo prowadzić wózek widłowy, przedstawiam co następuje.
Udzielenie odpowiedzi na powyższe pytanie jest związane z interpretacją oraz znaczeniem pojęcia "pojazd mechaniczny". Ustawodawstwo, w tym kodeks karny oraz ustawa z dnia 20 czerwca 1997 roku prawo o ruchu drogowym, nie zawiera definicji "pojazdu mechanicznego".
Zgodnie z treścią art. 2 pkt. 31 ustawy prawo o ruchu drogowym, pojazdem jest środek transportu przeznaczony do poruszania się po drodze oraz maszynę lub urządzenie do tego przystosowane. Odwołując się do definicji pojęcia pojazd (w tym również pojazd mechaniczny), znajdującej się w: Uniwersalnym słowniku języka polskiego, pod red. Stanisława Dubisza, PWN, jest nim urządzenie do transportu lądowego przystosowane do poruszania się na kołach, gąsienicach, płozach lub szynach.
Natomiast pojęcie pojazdu mechanicznego, określone w piśmiennictwie dotyczącym prawa karnego, jest rozumiane szeroko - jako pojazd, którego cechą wyróżniającą jest źródło siły napędowej pojazdu.
Dla przykładu Sąd Najwyższy rozstrzygnął, iż pojazdem mechanicznym jest motorower.
Spornym oraz budzącym wątpliwości w doktrynie było stwierdzenie, czy zakaz prowadzenia pojazdów określonego rodzaju dotyczy pojazdów, których kierowanie nie wymaga posiadania uprawnień stwierdzonych dokumentem wydanym przez upoważniony organ.
W tej sprawie stanowisko zajął również Sąd Najwyższy, który orzeczeniem z dnia 26 września 2002 roku (sygn. akt I KZP 20/2002) rozstrzygnął, iż ów zakaz dotyczy również pojazdów, których prowadzenie nie wymaga uzyskania uprawnień stwierdzonych przez odpowiedni organ.
Określenie zakresu zakazu prowadzenia pojazdów nie jest ograniczone jedynie do dróg publicznych.
Wskazanie zakresu zakazu zależy od rodzaju pojazdów, których dotyczy. Orzeczony zakaz - zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych, będzie dotyczył wszystkich rodzajów dróg oraz pojazdów mechanicznych. Stosownie do przywołanych powyżej definicji, wyznacznikiem pojazdu mechanicznego jest rodzaj napędu pojazdu. Wobec czego pojazdem mechanicznym będzie wózek widłowy.
Faktem jest, iż zakaz, w odniesieniu do np. dróg niepublicznych czy pojazdów takich jak np. wózek widłowy, będzie trudny do egzekucji. Nie przemawia to jednak za przyjęciem innego sposobu interpretacji art. 42 kk niż wykładnia językowa.
Zwracam uwagę na treść art. 244 kk, który określa, iż naruszenie zakazu sądowego jest występkiem, karanym karą do trzech lat pozbawienia wolności.
Komentatorzy zwracają uwagę, iż za wskazane przestępstwo może zostać skazana nie tylko osoba, wobec której orzeczono określony zakaz, lecz także osoba, która wiedząc, że środek taki został orzeczony, nie stosuje się do tego orzeczenia, podejmując czynności sprzeczne z zakazem orzeczonym przez sąd, czyli zezwalając na określony rodzaj pracy.
Podsumowując, zakaz dotyczy prowadzenia pojazdów, które zgodnie z przytoczoną powyżej definicją są pojazdami mechanicznymi, bez względu na miejsce, czy rodzaj drogi.
Prowadzenie pojazdu mechanicznego będzie naruszeniem zakazu orzeczonego przez sąd.
adwokat Tomasz Grzybkowski, adwokat Tomasz Guzek
Materiał archiwalny oparty o przepisy prawa obowiązujące w dniu jego sporządzenia. Adwokacka Spółka Partnerska Grzybkowski Guzek Jackowski nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystywane treści.