W jakich przypadkach możliwe jest oznakowanie wyrobu budowlanego znakiem CE?
Opinia prawna nr ……
w przedmiocie znakowania wyrobów budowlanych znakiem CE oraz postępowania w przypadku braku możliwości oznakowania takim znakiem
I. Podstawa zlecenia:
Opinia wydana na zlecenie Pana ............., prokurenta spółki ............................
II. Cel opinii:
Celem opinii jest określenie:
- w jakich przypadkach możliwe jest oznakowanie wyrobu budowlanego znakiem CE,
- kiedy i przy spełnieniu jakich warunków znakiem CE wyroby mogą zostać oznakowane przez spółkę z grupy spółek ............
- możliwości uzyskania certyfikatu zgodności przez spółkę z grupy ................, na wyrób który został już poddany procedurze oceny zgodności przez producenta w innym kraju,
- jakie kryteria muszą zostać spełnione, by wprowadzić do obrotu wyrób, który nie może zostać oznakowany znakiem CE z powodu braku stosownych norm zharmonizowanych.
III. Podstawa prawna opinii:
1. Ustawa z dnia z dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych Dziennik Ustaw z dnia 30 kwietnia 2004 r. nr 92, poz. 881.
2. Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. o systemie oceny zgodności Dziennik Ustaw Nr 166, poz. 1360, z 2003 r. Nr 80, poz. 718, Nr 130, poz. 1188, Nr 170, poz. 1652 i Nr 229, poz. 2275 oraz z 2004 r. Nr 70, poz. 631,
3. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 11 sierpnia 2004 roku w sprawie systemów oceny zgodności, wymagań, jakie powinny spełniać notyfikowane jednostki uczestniczące w ocenie zgodności, oraz sposobu oznaczania wyrobów budowlanych oznakowaniem CE, Dziennik Ustaw z dnia 7 września 2004 r., nr 195, poz. 2011,
4. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 11 sierpnia 2004 roku w sprawie sposobów deklarowania zgodności wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania ich znakiem budowlanym, Dziennik Ustaw z dnia 10 września 2004 r., nr 198, poz. 2041.
IV. Analiza merytoryczna:
Stan faktyczny
Spółki z grupy ............... prowadzą handel hurtowy wyrobami budowlanymi. W niektórych przypadkach są podmiotami wprowadzającymi te wyroby do obrotu1.
Do obrotu wprowadzone mogą zostać jedynie takie wyroby, które są zgodne z obowiązującymi normami technicznymi, normami jakości i bezpieczeństwa Unii Europejskiej. Nie wszyscy producenci znakują swoje wyroby znakami CE. Należy ustalić jakie warunki powinny zostać spełnione, aby spółka z grupy .............. mogła samodzielnie oznakować wyrób budowlany, wyprodukowany poza terenem Unii Europejskiej, znakiem CE, celem wprowadzenia go do obrotu.
Nadto klienci spółek z grupy ................ nie mają zaufania do wyrobów, dla których procedurę oceny zgodności przeprowadził sam producent, bez udziału notyfikowanej jednostki certyfikującej lub notyfikowanego laboratorium. Powstaje pytanie, czy dla takich wyrobów można uzyskać certyfikat zgodności celem przedłożenia go wymagającym klientom.
Istnieją sytuacje, w których wobec braku zharmonizowanych specyfikacji technicznych2 nie jest możliwe oznakowanie wyrobu znakiem CE. Należy ustalić, jaką procedurę należy przeprowadzić, aby w sposób zgodny z prawem wprowadzić taki wyrób do obrotu.
1. Obowiązek znakowania wyrobów
Wprowadzenie wyrobu budowlanego do obrotu w kraju Unii Europejskiej następuje pod warunkiem spełniania przez ten wyrób podstawowych wymagań bezpieczeństwa i jakości. Dowodem przeprowadzenia badań, na skutek których stwierdzono, że wymagania te zostały spełnione, jest znak CE wraz z deklaracją zgodności. W przypadku braku możliwości jego nadania, dowodem takim będzie znak krajowy i krajowa deklaracja zgodności.
Znaki CE oraz (w Polsce) krajowy znak budowlany B nadaje osoba wprowadzająca wyrób do obrotu: producent albo jego upoważniony przedstawiciel3 albo importer4.
Spółki z grupy ................. nie są producentami wyrobów. Mogą być upoważnionymi przedstawicielami albo importerami. W takich przypadkach będzie spoczywał na nich obowiązek przeprowadzenia oceny zgodności oraz oznakowania wyrobu znakiem CE.
Za każdym razem, gdy poniżej mowa jest o producencie, należy pod tym pojęciem rozumieć również upoważnionego przedstawiciela producenta oraz importera5.
2. Kiedy nadajemy znak CE
Znak CE stwierdza zgodność wyrobu z obowiązującymi normami technicznymi, normami jakości i bezpieczeństwa w Unii Europejskiej. Nadaje go osoba odpowiedzialna za wprowadzenie wyrobu na rynek (producent, upoważniony przedstawiciel albo importer). Znak nadaje się, jeżeli można stwierdzić jego zgodność z obowiązującymi normami. Ma to miejsce wówczas, gdy:
- dla danego wyrobu istnieje norma zharmonizowana
- albo dla wyrobu udzielono europejskiej aprobaty technicznej
- bądź krajowej specyfikacji technicznej państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego, uznanej przez Komisję Europejską za zgodną z wymaganiami podstawowymi
Zasady oceny zgodności wyrobów budowlanych z normami oraz zasady umieszczania znaku CE określa rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie systemów oceny zgodności, wymagań, jakie powinny spełniać notyfikowane jednostki uczestniczące w ocenie zgodności, oraz sposobu oznaczania wyrobów budowlanych oznakowaniem CE6.
Rozporządzenie wyróżnia 6 rodzajów systemów oceny zgodności wyrobów budowlanych. Systemy różnią się od siebie stopniem zaangażowania producenta i jednostek notyfikowanych w wykonywaniu poszczególnych elementów procedury oceny zgodności wyrobu z ustaleniami technicznymi. Ich podstawowym elementem jest zakładowa kontrola produkcji7. Jeśli producent nie dysponuje zakładową kontrolą produkcji, wówczas nie ma prawa do oznaczania swoich wyrobów symbolem CE.
Dotyczy to również importera oraz upoważnionego przedstawiciela. Celem nadania znaku CE muszą mieć oni możliwość kontroli produkcji wyrobu. Jeżeli upoważniony przedstawiciel/ importer nie może skontrolować produkcji wyrobu, nie może nadać mu znaku CE.
a) Normy zharmonizowane8
Normami zharmonizowanymi są normy krajowe wprowadzające normy europejskie9 opracowane i zatwierdzone przez europejskie organizacje normalizacyjne na podstawie mandatu udzielonego przez Komisję Europejską, których numery i tytuły zostały opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.
Inaczej mówiąc - są to normy europejskie, które zostały przyjęte w trybie:
- opracowane na zlecenie Komisji Europejskiej przez europejskie komitety (CEN, CENELEC i ETSI)
- ich treść ustalono w oparciu o wymogi zatwierdzone przez Komisję Europejską
- przyjęto je zgodnie z regulaminem komitetów CEN, CENELEC i ETSI
- zostały oficjalnie przedłożone Komisji Europejskiej po ich zatwierdzeniu.
a następnie wprowadzone w kraju Unii Europejskiej.
Normy zharmonizowane nie są aktami prawnymi. Stosuje się je pod następującymi warunkami:
- ich tytuły i numery zostały opublikowane w Oficjalnym Dzienniku Unii Europejskiej
- przynajmniej jedno państwo członkowskie Unii Europejskiej przeniosło je do norm krajowych.
Po przeniesieniu do zboru polskich norm, normy zharmonizowane oznacza się jako PN – EN.10
b) Europejska aprobata techniczna
Europejska aprobata techniczna to pozytywna ocena techniczna przydatności wyrobu do zamierzonego stosowania. Pozytywna ocena jest uzależniona od spełnienia wymagań podstawowych przez obiekty budowlane, w których wyrób jest stosowany11.
Europejskiej aprobaty technicznej udziela się na wyroby budowlane, na które nie zatwierdzono zharmonizowanej normy europejskiej. Udziela się jej również na wyroby, dla których nie istnieje, uznana przez Komisję Europejską za zgodną z wymaganiami podstawowymi, krajowa specyfikacja techniczna państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA).
Europejska Aprobata Techniczna udzielana jest przez jednostkę aprobującą12 na wniosek producenta. Do udzielania europejskich aprobat technicznych w Polsce upoważniony jest Instytut Techniki Budowlanej w Warszawie.
Szczegółowe warunki udzielenia europejskiej aprobaty technicznej opisane są w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 14.10.2004 r, (Dz. U 2004/237/2375) w sprawie europejskich aprobat technicznych oraz polskich jednostek organizacyjnych upoważnionych do ich wydawania:
- producent wyrobu13 składa wniosek o udzielenie europejskiej aprobaty technicznej (opłata – równowartość 500 euro) wg wzoru stanowiącego załącznik do rozporządzenia,
- do wniosku załącza opis wyrobu, jego charakterystykę techniczną, informacje na temat zakładowej kontroli produkcji, rysunki techniczne, raporty z badań, instrukcję stosowania
- jednostka aprobująca dokonuje weryfikacji wniosku, w trakcie której wnioskujący producent obowiązany jest do współpracy z jednostką
- jednostka aprobująca może wystąpić do Komisji Europejskiej w przypadku braku wytycznych do europejskich aprobat technicznych na udzielenie zgody bez takich wytycznych
- jednostka aprobująca udziela aprobaty technicznej (na 5 lat, może być przedłużone na kolejne 5 lat), jeżeli wszystkie europejskie jednostki aprobujące właściwe w danej dziedzinie wyrażą zgodę na podstawie zasad obowiązujących w Europejskiej Organizacji Aprobat Technicznych
Na wniosek producenta wyrobu budowlanego w europejskiej aprobacie technicznej dokonuje się zmian, stosując odpowiednio przepisy dotyczące udzielania europejskich aprobat technicznych. Zakres oceny powinien dotyczyć wyłącznie spraw związanych z wnioskowaną zmianą. W wyniku pozytywnej oceny dotyczącej możliwości wprowadzenia zmian udziela się nowej europejskiej aprobaty technicznej, która zastępuje poprzednią.
Jak wynika z powyższego, europejska aprobata techniczna nie może zostać udzielona na wniosek producenta, którego siedziba znajduje się poza Unią Europejską oraz krajami Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu.
c) Krajowa specyfikacja techniczna
Krajową specyfikacją techniczną jest norma krajowa (w Polsce: Polska Norma) albo krajowa aprobata techniczna. Na ich podstawie znak CE może zostać nadany tylko wówczas, gdy dana norma lub aprobata została uznana przez Komisję Europejską za zgodną z wymaganiami podstawowymi.
3. Procedura nadawania znaku CE
Znak CE nadaje się wyrobom zgodnym ze zharmonizowaną specyfikacją techniczną14. Oceny tej dokonuje producent lub inny upoważniony podmiot (importer, upoważniony przedstawiciel).
Podczas dokonywania oceny zgodności z zasadniczymi wymaganiami wyrób może być poddawany:
- badaniom:
a) przez producenta lub jego upoważnionego przedstawiciela, jeżeli nie jest wymagane przeprowadzenie badań przez laboratorium niezależne od dostawcy i odbiorcy,
b) przez notyfikowane laboratorium, jeżeli jest wymagane przeprowadzenie badań przez laboratorium niezależne od dostawcy i odbiorcy;
- sprawdzeniu zgodności z zasadniczymi wymaganiami - przez notyfikowaną jednostkę kontrolującą;
- certyfikacji - przez notyfikowaną jednostkę certyfikującą.
Pozytywny wynik oceny zgodności z zasadniczymi wymaganiami dokonywanej przez notyfikowaną jednostkę certyfikującą stanowi podstawę do wydania producentowi lub jego upoważnionemu przedstawicielowi certyfikatu zgodności.
Producent dokonuje oceny zgodności wyrobu budowlanego, stosując systemy wskazane we właściwej zharmonizowanej specyfikacji technicznej wyrobu. Nadto oświadcza, że wyrób budowlany jest zgodny ze zharmonizowaną specyfikacją techniczną wyrobu przez wystawienie deklaracji zgodności wyrobu budowlanego.
Istnieją wyroby15, co do których wystawienie deklaracji zgodności może nastąpić dopiero po potwierdzeniu zgodności wyrobu ze specyfikacją przez notyfikowaną jednostkę certyfikującą. Potwierdzenie następuje przez wydanie certyfikatu zgodności.
Co do niektórych wyrobów16 wystawienie deklaracji zgodności następuje po tym jak:
- producent wykazał, przez wstępne badanie typu i zakładową kontrolę produkcji i (jeżeli wymaga tego zharmonizowana specyfikacja techniczna wyrobu, z którą zgodność jest potwierdzana) przez badanie zgodnie z ustalonym planem badań próbek pobranych w zakładzie produkcyjnym, że wyrób budowlany jest zgodny z tą specyfikacją
- notyfikowana jednostka certyfikująca potwierdziła, przez wydanie certyfikatu zakładowej kontroli produkcji, że przeprowadzona została wstępna inspekcja zakładu produkcyjnego i zakładowej kontroli produkcji i, jeżeli wymaga tego zharmonizowana specyfikacja techniczna wyrobu, z którą zgodność jest potwierdzana, że zapewniony został ciągły nadzór zakładowej kontroli produkcji.
W przypadku, gdy zharmonizowana specyfikacja techniczna wyrobu wymaga dokonania oceny zgodności wyrobu budowlanego zgodnie z systemem 3, producent może wystawić deklarację zgodności, jeżeli wstępne badanie typu wykonane przez notyfikowane laboratorium wykazało, że wyrób budowlany jest zgodny ze zharmonizowaną specyfikacją techniczną wyrobu oraz producent przez zakładową kontrolę produkcji zapewnił ciągłość tej zgodności.
Udziału notyfikowanej jednostki ani notyfikowanego laboratorium nie wymaga system oceny zgodności opisany w pkt. 4 – system 4. Deklarowanie zgodności następuje wyłącznie na podstawie badania przeprowadzonego przez producenta.
W takich przypadkach producent nie będzie więc dysponował certyfikatem zgodności, certyfikatem kontroli produkcji ani wynikami badań notyfikowanego laboratorium. Celem uzyskania takiego certyfikatu producent powinien dokonać oceny zgodności w systemie 1, 1+, 2 lub 2+ podczas której wyrób poddawany jest procedurze certyfikacji.
Dokumentacja certyfikacji jest przechowywana przez producenta. Nabywca wyrobów ma prawo zażądania od producenta okazania tej dokumentacji. Z przepisów nie wynika, aby producent zobowiązany był do wydania nabywcy odpisu certyfikatu. Jeżeli nabywca uzależnia zakup wyrobów od uzyskania odpisu certyfikatu, wydanie takiego odpisu leży w interesie producenta.
Jeżeli dany wyrób posiada już znak CE (a więc już dokonano dla niego oceny zgodności), nie można przeprowadzić procedury jego certyfikacji. Notyfikowana jednostka certyfikująca odmówi przeprowadzenia certyfikacji wskazując, że wyrób został już poddany ocenie zgodności w innym systemie, a w wyniku tej oceny nadano mu znak CE.
Procedura certyfikacji może zostać przeprowadzona jedynie przed nadaniem znaku CE.
Po wystawieniu deklaracji zgodności, a przed wprowadzeniem wyrobu budowlanego do obrotu, producent umieszcza na nim oznakowanie CE wskazujące, że wyrób budowlany jest zgodny ze zharmonizowaną specyfikacją techniczną wyrobu i zgodność ta została potwierdzona poprzez dokonanie oceny zgodności stosownie do systemu oceny zgodności wyrobu budowlanego, wskazanego w tej specyfikacji.
Systemy oceny zgodności wyrobów budowlanych
System oceny zgodności 1+ lub 1: producent wyrobu lub jego upoważniony przedstawiciel może wystawić deklarację zgodności, o ile dokonał zakładowej kontroli produkcji oraz uzupełniających badań próbek pobranych w zakładzie produkcyjnym, a notyfikowana jednostka certyfikująca potwierdziła, przez wydanie certyfikatu zgodności, spełnienie wymagań tej specyfikacji.
System oceny zgodności 2+: producent wyrobu lub jego upoważniony przedstawiciel może wystawić deklarację zgodności, o ile wykazał, przez wstępne badanie typu, zakładową kontrolę produkcji i przez badanie odpowiadające ustalonemu planowi analizy próbek pobranych w zakładzie produkcyjnym, że wyrób jest zgodny z tą specyfikacją, oraz notyfikowana jednostka certyfikująca potwierdziła, przez wydanie certyfikatu zakładowej kontroli produkcji, że przeprowadzona została wstępna inspekcja zakładu produkcyjnego i zakładowej kontroli produkcji, nad którą zapewniony został ciągły nadzór.
System oceny zgodności 2: producent wyrobu lub jego upoważniony przedstawiciel może wystawić deklarację zgodności, o ile wykazał, przez wstępne badanie typu i zakładową kontrolę produkcji, że wyrób jest zgodny z tą specyfikacją, oraz notyfikowana jednostka certyfikująca potwierdziła, przez wydanie certyfikatu zakładowej kontroli produkcji, że przeprowadzona została wstępna inspekcja.
System oceny zgodności 3: producent wyrobu lub jego przedstawiciel może wystawić deklarację zgodności, o ile dokonał zakładowej kontroli produkcji, a wstępne badanie typu wykonane przez notyfikowane laboratorium wykazało, że wyrób jest zgodny ze zharmonizowaną specyfikacją techniczną wyrobu, oraz producent, dzięki zakładowej kontroli produkcji, zapewnił ciągłość tej zgodności.
System oceny zgodności 4: producent wyrobu lub jego upoważniony przedstawiciel może wystawić deklarację zgodności WE, o ile wykonane przez niego wstępne badanie typu wykazało, że wyrób jest zgodny ze zharmonizowaną specyfikacją techniczną wyrobu, a przez zakładową kontrolę produkcji zapewnił ciągłość tej zgodności. W odniesieniu do wyrobów budowlanych wytwarzanych jednostkowo, producent może zawsze zastosować przy ocenie zgodności z hEN lub EAT system 4, o ile odnośna specyfikacja nie stanowi inaczej.
Zastosowanie poszczególnych systemów oceny zgodności do danego rodzaju wyrobów budowlanych określają decyzje Komisji Europejskiej. Szczegółowe zestawienie decyzji ze wskazaniem wyrobów, do których mają zastosowanie znajduje się w załączniku nr 1 do rozporządzenia.
Producent lub jego upoważniony przedstawiciel są obowiązani przechowywać dokumentację dotyczącą wyrobów oraz wyników dokonanej oceny zgodności
4. Co zrobić, gdy nie można nadać znaku CE
Jeżeli okaże się, że dla danego wyrobu nie zostały wprowadzone normy zharmonizowane, nie ma europejskiej aprobaty technicznej ani krajowej specyfikacji technicznej uznanej przez Komisję Europejską za zgodną z wymaganiami podstawowymi, nie można nadać znaku CE. Powstaje pytanie, co należy zrobić, aby dany wyrób budowlany, pomimo braku oznakowania CE, wprowadzić do obrotu.
a) art. 5 ust. 1 ustawy o wyrobach budowlanych17
Wyrób budowlany nadaje się do stosowania przy wykonywaniu robót budowlanych, jeżeli jest:
1) oznakowany CE, co oznacza, że dokonano oceny jego zgodności z normą zharmonizowaną albo europejską aprobatą techniczną bądź krajową specyfikacją techniczną państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego, uznaną przez Komisję Europejską za zgodną z wymaganiami podstawowymi (omówione w pkt I powyżej), albo
2) umieszczony w określonym przez Komisję Europejską wykazie wyrobów mających niewielkie znaczenie dla zdrowia i bezpieczeństwa, dla których producent wydał deklarację zgodności z uznanymi regułami sztuki budowlanej, albo
3) oznakowany, znakiem budowlanym
b) znak budowlany B
Znak budowlany B przyznawany jest w ramach krajowego systemu znakowania wyrobów budowlanych, w odniesieniu do których nie ma norm zharmonizowanych ani europejskich aprobat technicznych. Producent, mający siedzibę na terenie Rzeczypospolitej Polskiej może oznaczyć swoje wyroby znakiem budowlanym B pod warunkiem, że dokonał oceny zgodności i wydał, na swoją wyłączną odpowiedzialność, krajową deklarację zgodności, w której oświadcza, że wyrób jest zgodny z Polską Normą lub aprobatą techniczną.
Aprobata techniczna wydawana jest na podstawie rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 8 listopada 2004 roku w prawie aprobat technicznych oraz jednostek organizacyjnych upoważnionych do ich wydawania18. Wydanie aprobaty następuje na wniosek producenta lub grupy producentów złożony do jednej z jednostek aprobujących wskazanych w treści rozporządzenia.
Aprobaty technicznej udziela się19 dla wyrobu budowlanego, dla którego nie ustanowiono Polskiej Normy wyrobu, albo wyrobu budowlanego, którego właściwości użytkowe, odnoszące się do wymagań podstawowych, różnią się istotnie od właściwości określonej w Polskiej Normie wyrobu objętego:
1) mandatem udzielonym przez Komisję Europejską na opracowanie norm zharmonizowanych lub wytycznych do europejskich aprobat technicznych;
2) wykazem wykaz wyrobów budowlanych, nieobjętych mandatami Komisji Europejskiej, dla których możliwe jest ustanowienie aprobaty technicznej, który może określić, w drodze rozporządzenia Minister właściwy do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej, na wniosek jednostki organizacyjnej upoważnionej do wydawania aprobat technicznych
Aprobata techniczna jest udzielana na podstawie oceny właściwości użytkowych i przewidywanej trwałości należycie zidentyfikowanego wyrobu budowlanego, potwierdzonych (w zależności od potrzeb) badaniami, obliczeniami, oględzinami, opiniami ekspertów i innymi dokumentami, z zastosowaniem przepisów szczególnych, w tym techniczno-budowlanych i Polskich Norm wyrobów.
Wyroby budowlane oznaczone znakiem budowlanym B są dopuszczone do obrotu i stosowania wyłącznie na rynku polskim.
c) nadawanie znaku B
Właściwą formę oceny zgodności określać powinna specyfikacja techniczna wyrobu (Norma Polska lub aprobata techniczna). Jeżeli w specyfikacji technicznej nie został określony system oceny zgodności, producent dokonuje oceny zgodności, według następujących systemów oceny zgodności wyrobów budowlanych:
Systemu 1+ lub 1: producent wyrobu lub jego upoważniony przedstawiciel może wystawić krajową deklarację zgodności, o ile sam przeprowadził zakładową kontrolę produkcji i uzupełniające badania próbek pobranych w zakładzie produkcyjnym, a akredytowana jednostka certyfikująca potwierdziła, przez wydanie krajowego certyfikatu zgodności, spełnienie wymagań zawartych w odpowiedniej specyfikacji technicznej.
Systemu 2+: producent wyrobu lub jego upoważniony przedstawiciel może wystawić krajową deklarację zgodności, o ile wykazał, przez wstępne badanie typu, zakładową kontrolę produkcji i przez badanie odpowiadające ustalonemu planowi analizy albo kontroli próbek pobranych w zakładzie produkcyjnym, że wyrób jest zgodny z odpowiednią specyfikacją techniczną, a akredytowana jednostka certyfikująca wyroby potwierdziła, przez wydanie krajowego certyfikatu zakładowej kontroli produkcji, że przeprowadzona została wstępna inspekcja zakładu produkcyjnego i zakładowej kontroli produkcji, nad którą zapewniony został ciągły nadzór.
Systemu oceny zgodności 2: producent wyrobu lub jego upoważniony przedstawiciel może wystawić krajową deklarację zgodności, o ile wykazał, przez wstępne badanie typu i zakładową kontrolę produkcji, że wyrób jest zgodny z odpowiednią specyfikacją techniczną, a akredytowana jednostka certyfikująca wyroby potwierdziła, przez wydanie krajowego certyfikatu zakładowej kontroli produkcji, że przeprowadzona została wstępna inspekcja i zakładowa kontrola produkcji.
Systemu oceny zgodności 3: producent wyrobu lub jego przedstawiciel może wystawić krajową deklarację zgodności, o ile przeprowadził kontrolę produkcji, a wstępne badanie typu wykonane przez akredytowane laboratorium wykazało, że wyrób jest zgodny z odpowiednią specyfikacją techniczną oraz producent, dzięki zakładowej kontroli produkcji, zapewnił ciągłość tej zgodności.
Systemu oceny zgodności 4: producent wyrobu lub jego upoważniony przedstawiciel może wystawić krajową deklarację zgodności, o ile przeprowadził wstępną kontrolę produkcji, a wykonane przez niego wstępne badanie typu wykazało, że wyrób jest zgodny z odpowiednią specyfikacją techniczną, a dzięki zakładowej kontroli produkcji zapewnił ciągłość tej zgodności.
Jeżeli w aprobacie technicznej wydanej przed dniem 1 maja 2004 r. jako obowiązujący system oceny zgodności wskazano certyfikację na znak bezpieczeństwa, a certyfikat na znak bezpieczeństwa wygasł przed utratą ważności tej aprobaty, może być wydany certyfikat zgodności, w rozumieniu rozporządzenia, przy czym ocenę zgodności przeprowadza się w odniesieniu do kryteriów technicznych określonych w aprobacie.
Po przeprowadzeniu oceny zgodności producent wystawia krajową deklarację zgodności. Akredytowane jednostki certyfikujące wystawiają krajowy certyfikat zgodności oraz krajowy certyfikat zakładowej kontroli produkcji, potwierdzający, że proces wytwarzania wyrobu budowlanego jest stabilny i udokumentowany, a wytwarzany wyrób i proces produkcji zgodny ze specyfikacją techniczną.
Po wystawieniu krajowej deklaracji zgodności, ale przed wprowadzeniem wyrobu budowlanego do obrotu, producent umieszcza na wyrobie znak budowlany oznaczający, że wyrób budowlany jest zgodny ze specyfikacją techniczną, co zostało potwierdzone przez dokonanie oceny zgodności określonej w rozporządzeniu
Znak budowlany umieszcza się w sposób widoczny, czytelny, nie dający się usunąć, wskazany w specyfikacji technicznej, bezpośrednio na wyrobie albo na etykiecie przymocowanej do niego.
Jeżeli nie jest możliwe technicznie oznakowanie wyrobu budowlanego na samym wyrobie, oznakowanie umieszcza się na opakowaniu jednostkowym lub opakowaniu zbiorczym albo na dokumentach handlowych towarzyszących temu wyrobowi.
Do wyrobu budowlanego oznakowanego znakiem budowlanym producent jest obowiązany dołączyć informację zawierającą:
- określenie, siedzibę i adres producenta oraz adres zakładu produkującego wyrób budowlany;
- identyfikację wyrobu budowlanego zawierającą: nazwę, nazwę handlową, typ, odmianę, gatunek i klasę według specyfikacji technicznej;
- numer i rok publikacji Polskiej Normy wyrobu lub aprobaty technicznej, z którą potwierdzono zgodność wyrobu budowlanego;
- numer i datę wystawienia krajowej deklaracji zgodności;
- inne dane, jeżeli wynika to ze specyfikacji technicznej;
- nazwę jednostki certyfikującej, jeżeli taka jednostka brała udział w zastosowanym systemie oceny zgodności wyrobu budowlanego.
V. Wnioski opinii:
1. Producent z dowolnego kraju może wprowadzać wyroby budowlane na rynek UE, pod warunkiem oznakowania go CE (pod rygorami spełnienia warunków oznakowania).
2. oznakowanie znakiem CE jest możliwe, gdy dla danego wyrobu istnieje zharmonizowana specyfikacja techniczna: norma zharmonizowana, europejska aprobata techniczna albo specyfikacja krajowa, uznana przez Komisję Europejską za zgodną z wymaganiami podstawowymi.
3. Wyroby mogą zostać oznakowane przez spółki z grupy .................. znakiem CE gdy są one dla danego wyroby upoważnionym przedstawicielem producenta bądź importerem i mają możliwość przeprowadzenia zakładowej kontroli produkcji.
4. Certyfikat zgodności otrzymywany jest w wyniku przeprowadzenia certyfikacji – oceny zgodności przez notyfikowaną jednostkę certyfikującą.
5. Spółki z grupy ................. mogą uzyskać certyfikat zgodności dla danego produktu, jeżeli osobiście przeprowadzają ocenę zgodności w systemie 1, 1 +, 2 albo 2 +.
6. Nie ma możliwości przeprowadzenia certyfikacji po nadaniu znaku CE.
7. Jeżeli wyrób nie może zostać oznakowany znakiem CE, to może być wprowadzany na rynki poszczególnych krajów zgodnie z wymaganiami krajowych systemów (np. w Polsce oznakowanie znakiem budowlanym B) przez producentów mających siedzibę w tych krajach.
8. Jeżeli nie ma możliwości dokonania zakładowej kontroli produkcji, to nie można nadać znaku CE ani znaku budowlanego B.
Opinię tę wydałem z całą sumiennością i starannością, kierując się swoją najlepszą wiedzą.
/adwokat Tomasz Grzybkowski, adwokat Tomasz Guzek/
Przypisy:
1 przekazują wyroby po raz pierwszy użytkownikowi, konsumentowi bądź dalszym sprzedawcom działając w charakterze upoważnionego przedstawiciela albo importera – art. 5 pkt. 2 ustawy o systemie oceny zgodności
2 zharmonizowanymi specyfikacjami technicznymi są: normy zharmonizowane, europejska aprobata techniczna oraz specyfikacja krajowa, uznana przez Komisję Europejską za zgodną z wymaganiami podstawowymi
3 osoba fizyczna lub prawna, mająca siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub w Unii Europejskiej, wyznaczona przez producenta do działania w jego imieniu (art. 5 ustawy o systemie zgodności); wyznaczenie powinno nastąpić w formie pisemnej, z określeniem istoty wyznaczonych zadań oraz zakresu uprawnień przedstawiciela.
4 każda osoba fizyczna lub prawna ustanowiona na terenie Wspólnoty, która sprowadza wyrób z państwa trzeciego na teren Wspólnoty; odpowiedzialność za oznakowanie nakłada się na importera jedynie wtedy, gdy producent nie jest ustanowiony na terenie Wspólnoty i nie posiada na jej terenie upoważnionego przedstawiciela.
5 zasada taka wynika z art. 2 ust. 6 ustawy o wyrobach budowlanych w zw. z art. 5 pkt. 2 ustawy o systemie zgodności
6 Dz. U. 2004/195/2011
7 § 2 ust 3 rozporządzenia: stała wewnętrzna kontrola produkcji prowadzona przez producenta, której wszystkie elementy, wymagania i postanowienia przyjęte przez producenta powinny być w sposób systematyczny dokumentowane poprzez zapisywanie zasad i procedur postępowania; system dokumentowania kontroli powinien gwarantować jednolitą interpretację zapewniania jakości i umożliwić osiągnięcie wymaganych cech wyrobu oraz efektywności działania systemu kontroli produkcji
8 Definicja legalna zawarta w ustawie o systemie zgodności art. 5 pkt. 14
9 Normy opracowane przez Europejski Komitet Normalizacyjny – CEN, Europejski Komitet Normalizacyjny Elektrotechniki – CENELEC i Europejski Instytut Norm Telekomunikacyjnych – ETSI. Normy i projekty norm europejskich są dostępne tylko i wyłącznie do prac normalizacyjnych . Dostęp do dokumentów mają eksperci współpracujący z Komitetami Technicznymi. Normy Europejskie nie są sprzedawane. Mogą stać się przedmiotem sprzedaży dopiero po wdrożeniu normy europejskiej do normy krajowej (zharmonizowaniu).
10 Wykazy norm są publikowane przez Prezesa Polskiego Komitetu Normalizacyjnego w formie obwieszczeń w Monitorze Polskim; wykaz norm zharmonizowanych można znaleźć na stronie: www.pkn.pl pod hasłem „produkty”
11 Art. 2 ust 3 ustawy o wyrobach budowlanych
12 § 2 pkt 2 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 14.10.2004 r, Dz. U 2004/237/2375: polska jednostka organizacyjna upoważniona do udzielania europejskich aprobat technicznych
13 mający siedzibę na terenie Unii Europejskiej lub państwie EFTA
14 należy przez to rozumieć normę zharmonizowaną, europejską aprobatę techniczną bądź krajową specyfikację techniczną wyrobu państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego, uznaną przez Komisję Europejską za zgodną z wymaganiami podstawowymi;
15 będzie to miało miejsce w przypadku, gdy zharmonizowana specyfikacja techniczna wyrobu wymaga dokonania oceny zgodności wyrobu budowlanego zgodnie z jednym z systemów określonych w pkt 1 załącznika do rozporządzenia – są to systemy 1 + i 1
16 tak będzie w przypadku gdy zharmonizowana specyfikacja techniczna wyrobu wymaga dokonania oceny zgodności wyrobu budowlanego zgodnie z jednym z systemów określonych w pkt 2 załącznika do rozporządzenia – systemy 2 + i 2
17 Dz. U 2004/92/881
18 Dz.U.04.249.2497
19 art. 9 ust. 1 ww. ustawy o wyrobach budowlanych
Materiał archiwalny oparty o przepisy prawa obowiązujące w dniu jego sporządzenia. Adwokacka Spółka Partnerska Grzybkowski Guzek Jackowski nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystywane treści.