Omawiamy interesujący przypadek oddalenia wniosku upadłego o umorzenie postępowania upadłościowego. Zwykle tak się nie dzieje...
W prowadzonym przez jednego z doradców restrukturyzacyjnych Kancelarii (występującego w charakterze syndyka) postępowaniu upadłościowym konsumenckim przed Sądem Rejonowym Poznań–Stare Miasto w Poznaniu doszło do oddalenia wniosku upadłego o umorzenie postępowania upadłościowego. Rozstrzygnięcie to jest wyjątkiem od reguły, zgodnie z której na wniosek upadłego konsumenta postępowanie upadłościowe jest umarzane.
Zgodnie z treścią art. 49110 ust. 3 ustawy Prawo upadłościowe Sąd nie umarza postępowania, jeżeli umorzenie postępowania mogłoby skutkować pokrzywdzeniem wierzycieli. Interes wierzycieli w braku umorzenia postępowania upadłościowego ma zatem co do zasady prymat. W związku z tym jeden z doradców restrukturyzacyjnych Kancelarii, jako syndyk, wniósł na tej podstawie o oddalenie wniosku upadłej.
Sąd Upadłościowy rozpoznający wniosek upadłej podzielił stanowisko syndyka, że złożenie wniosku o umorzenie postępowania podlega kontroli i oddalił wniosek upadłej o umorzenie postępowania. Zdaniem Sądu Upadłościowego wniosek o umorzenie złożony przez upadłego, w każdym przypadku gdy z okoliczności sprawy wynika, że umorzenie postępowania mogłoby skutkować pokrzywdzeniem i naruszeniem tym samym interesu wierzycieli, winien ulec oddaleniu.
Sąd Upadłościowy wskazał, że postępowanie upadłościowe konsumenckie prowadzone musi być z uwzględnieniem interesu ogółu wierzycieli, tak aby ich roszczenia mogły zostać zaspokojone w jak największym stopniu. W każdej sytuacji zatem (gdy Sąd stwierdzi ryzyko pokrzywdzenia wierzycieli) powinien oddalić wniosek upadłego o umorzenie postępowania w myśl art. 49110 ust. 3 ustawy Prawo upadłościowe, który w odróżnieniu od innych przepisów ustawy Prawo upadłościowe i ustawy Prawo restrukturyzacyjne nie wymaga wprost zaistnienia skutku w postaci pokrzywdzenia wierzycieli. Wystarczy, że zachodzi już tylko sama potencjalna możliwość pokrzywdzenia wierzycieli.
Sąd Upadłościowy odwołał się również do zapatrywania, że umorzenie postępowania upadłościowego może krzywdzić wierzycieli zwłaszcza, gdy majątek został w całości lub znacznej części zlikwidowany, a wierzyciele oczekują na wypłatę środków zgromadzonych przez syndyka, jak również w sytuacji, gdy toczy się powództwo ze skargi pauliańskiej wniesionej przez syndyka. Tej ostatniej sytuacji dotyczy właśnie sprawa prowadzona w charakterze syndyka przez jednego z doradców restrukturyzacyjnych Kancelarii.
Sąd Upadłościowy podzielił stanowisko syndyka, że skoro wniesione przez niego do Sądu Okręgowego w Poznaniu powództwo o uznanie czynności prawnej za bezskuteczną jest w toku, to zasadnym jest kontynuowanie postępowania upadłościowego i tym samym kontynuacja działań syndyka zmierzających do zwrotu do masy upadłości składnika, którego upadła wyzbyła się na skutek czynności prawnej mającej zostać uznaną za bezskuteczną w stosunku do masy upadłości. Ponadto Sąd Upadłościowy wskazał, że skutkiem umorzenia postępowania byłaby konieczność wszczęcia przez wierzycieli upadłej osobnych powództw ze skargi pauliańskiej przeciwko upadłej, co realnie przesunęłoby możliwość choćby częściowego zaspokojenia wierzycieli oraz naraziłoby ich na poniesienie dalszych kosztów.