1 stycznia 2022 roku zmianie ulegną zasady stosowania tzw. estońskiego CIT (który od tego dnia nazywać się będzie ryczałtem od dochodów spółek). Regulacja ta jest specyficzną formą opodatkowania adresowaną do niektórych podatników podatku dochodowego od osób prawnych (CIT). Omawiamy najważniejsze założenia tej regulacji.
Od stycznia 2022 roku z estońskiego CIT będą mogły skorzystać spółki z o.o., spółki akcyjne, proste spółki akcyjne, spółki komandytowe oraz spółki komandytowo-akcyjne.
Z estońskiego CIT mogą skorzystać podmioty, które/których:
1. mniej niż 50 % przychodów, przychodów z działalności gospodarczej pochodzi m. in. z wierzytelności, odsetek, poręczeń i gwarancji,
2. zatrudniają na podstawie umowy o pracę co najmniej 3 osoby w przeliczeniu na pełne etaty (ale nie akcjonariuszy, udziałowców lub wspólników)
3. są własnością jedynie osób fizycznych,
4. nie posiadają udziałów, akcji lub ogółu praw i obowiązków w innym podmiocie,
5. nie sporządzają za okres opodatkowania estońskim CIT sprawozdania finansowego według MSR,
6. zgłoszą zawiadomienie o wyborze tej formy opodatkowania naczelnikowi urzędu skarbowego do końca stycznia danego roku.
Zawiadomienie może zostać złożone również przed upływem przyjętego przez podatnika roku podatkowego, jeżeli na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego pierwszy miesiąc opodatkowania w tej formie, podatnik zamknie księgi rachunkowe oraz sporządzi sprawozdanie finansowe zgodnie z przepisami o rachunkowości. W tym przypadku księgi rachunkowe otwiera się na pierwszy dzień miesiąca opodatkowania ryczałtem.
Co do zasady Estoński CIT pozwala na odroczenie opodatkowania dochodu spółki do czasu dystrybucji zysku do wspólnika.
Spółka nie płaci na bieżąco podatku dochodowego od osiąganych dochodów a środki standardowo przeznaczane na ten cel może reinwestować.
W ramach estońskiego CIT, spółka nie kalkuluje odrębnie dochodu podatkowego, ale rozliczenia następują wynikiem finansowym (księgowym).
Spółka płaci podatek dopiero w momencie wypłaty zysku do wspólnika. W takim przypadku stawka ryczałtu (estońskiego CIT płaconego przez spółkę) wynosi:
• 10% dla małych podatników i podatników rozpoczynających działalność,
• 20% dla pozostałych podatników.
Otrzymany ze spółki zysk podlega opodatkowaniu u udziałowca (co do zasady 19% PIT lub CIT).
Jednakże zastosowanie znajdzie specjalny mechanizm, pozwalający udziałowcowi na odliczenie części podatku zapłaconego przez spółkę, podatek wspólnika wynosi odpowiednio 10% (gdy zysk wypłaca mały podatnik) i 5% (gdy zysk wypłaca duży podatnik).
Nominalna efektywna stawka podatku dochodowego (PIT i CIT) wynosi zatem odpowiednio 20% (u małych podatników) i 25% (u dużych podatników).
Kalkulując efektywną stawkę podatku jako stosunku podatku zapłaconego do zysku brutto, efektywna stawka podatkowa będzie korzystniejsza niż w przypadku „zwykłego CIT” i wynosić będzie odpowiednio 18% i 21%.
Spółka w ramach opodatkowania ryczałtem będzie zobowiązana zapłacić podatek od innych form podziału zysku niż dywidendy (np. dochód z tzw. ukrytych zysków lub wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą).
Podmiot decydujący się na opodatkowanie estońskim CIT na moment rozpoczęcia opodatkowania tą formą musi dokonać kalkulacji tzw. dochodu z tytułu różnic pomiędzy wynikiem księgowym i podatkowym oraz ewentualnego dochodu z przekształcenia (gdy podatnik powstał w wyniku przekształcenia).
Jeżeli podatnik będzie objęty ryczałtem dłużej niż 4 lata obowiązek zapłaty podatku od dochodu z tytułu różnic przejściowych wygaśnie.
Podatnik, który będzie chciał wyjść z reżimu opodatkowania ryczałtem i nie będzie wypłacał zysku, nie będzie zobowiązany do zapłaty podatku – podatek będzie płatny dopiero w dacie faktycznej dystrybucji zysku.
Opracował:
Robert Rudnicki, radca prawny, doradca podatkowy (numer wpisu 13621)