Wzory Pism:

Wynagrodzenie za służebność gruntową

Sprawa dotyczy wynagrodzenia za ciepłociągi i komorę ciepłowniczą zlokalizowaną na terenie nieruchomości powódki.

…, dnia … października 2007 roku


APELACJA


w sprawie:


Zakładu XXX Sp. z o.o.


c/a

 

YYY S.A.

Sygn. akt …

Wartość przedmiotu zaskarżenia:
31.110,00 złotych

opłata sądowa 1.556,00 złotych
uiszczona przelewem na rachunek bankowy sądu


I Wydział Cywilny
Sądu Apelacyjnego
w Poznaniu 

za pośrednictwem:

IX Wydziału Gospodarczego
Sądu Okręgowego
w  Poznaniu


W imieniu powódki, z powołaniem się na pełnomocnictwo w aktach sprawy, wnoszę

apelację

od wyroku Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 00 maja 0000 roku, sygn. akt IX GC 000/00, w przedmiocie oddalenia powództwa o zapłatę wynagrodzenia za bezumowne korzystanie przez pozwaną z nieruchomości stanowiącej własność powódki.

Wyrok Sądu Okręgowego zaskarżam w całości i wnoszę o:

zmianę zaskarżonego wyroku i zasądzenie od pozwanej na rzecz powódki kwoty 31.110,00 złotych wraz z odsetkami ustawowymi od dnia następnego po dniu doręczenia pozwu pozwanej do dnia zapłaty,

a nadto o:

zasądzenie od pozwanej na rzecz powódki zwrotu kosztów postępowania, w tym zwrotu kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych.

Zaskarżonemu wyrokowi zarzucam:

I. naruszenie prawa materialnego - art. 64 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej w zw. z art. 140 kc w zw. z art. 143 kc poprzez przyjęcie, że ograniczenie prawa własności powódki znajduje oparcie w przepisach prawa, a w konsekwencji, że zachodzi konieczność znoszenia przez nią tego ograniczenia wobec istnienia potrzeby zaspokojenia zapotrzebowania mieszkańców,

II. naruszenie prawa materialnego - art. 244 § 1 kc w zw. z art. 245 kc w zw. z art. 6 kc w zw. z art. 65 § 1 kc w zw. z art. 233 § 1 kpc poprzez przyjęcie, że na nieruchomości powódki została ustanowiona służebność na rzecz pozwanej,

III. naruszenie prawa materialnego – art. 225 kc w związku z art. 224 § 2 kc w związku z art. 230 kc lub w związku z art. 352 § 1 i 2 kc, w związku z art. 6 kc, art. 3 i 232 kpc poprzez przyjęcie, że pozwanej przysługuje uprawnienie do posiadania nieruchomości powódki lub posiadania służebności na nieruchomości powódki, a w konsekwencji, że pozwana ma prawo do bezpłatnego korzystania z tej nieruchomości,

IV. naruszenie prawa procesowego mające istotny wpływ na wynik postępowania – art. 233 § 1 kpc poprzez przyjęcie, że wybudowanie komory cieplnej, stojącej obecnie na nieruchomości pozwanej, było działaniem opartym na prawie, a w konsekwencji że zostało ustanowione znajdujące oparcie w przepisach prawa ograniczenie prawa własności nieruchomości każdoczesnego jej właściciela, pomimo, że nie wynika to z żadnego z przeprowadzonych w sprawie dowodów,

V. naruszenie prawa procesowego mające istotny wpływ na wynik postępowania – art. 233 § 1 kpc w zw. z art. 229 kpc poprzez uznanie za skuteczne cofnięcia oświadczenia pozwanej o przyznaniu faktu posiadania przez nią nieruchomości powódki w złej wierze pomimo, że pozwana nie przedstawiła żadnego uzasadnienia dla odwołania przyznania,

VI. dowolność w ustaleniach faktycznych poprzez przyjęcie, że żądanie powódki godzi w uniwersalny interes ogółu mieszkańców Miasta Ccccccc, a w konsekwencji, że stanowi nadużycie prawa i jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego, co uzasadnia jego oddalenie na podstawie art. 5 kc.


Uzasadnienie

Bezsporne jest w sprawie, że
- powódka jest właścicielem nieruchomości położonej w Ccccccc przy ul. Ddddddddddd 000, dla której Sąd Rejonowy w Ccccccc prowadzi księgę wieczystą KW nr 00000,
- na części tej nieruchomości znajdują się urządzenia użytkowane przez pozwaną: komora ciepłownicza oraz rurociąg zajmujący część powierzchni zarówno pod i jak i nad nieruchomością,
- stron nie łączy umowa użyczenia, najmu ani dzierżawy zajmowanej przez pozwaną części nieruchomości,
- w księdze wieczystej prowadzonej dla nieruchomości bak jest wpisu jakiegokolwiek uprawnienia pozwanej do korzystania z nieruchomości powódki, w szczególności nie została ustanowiona służebność gruntowa.
Mając powyższe na uwadze, powódka dochodzi od pozwanej wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z należącej do niego nieruchomości.

I.

A.


Każdy ma prawo do własności, innych praw majątkowych oraz prawo dziedziczenia. Własność, inne prawa majątkowe oraz prawo dziedziczenia podlegają równej dla wszystkich ochronie prawnej. Własność może być ograniczona tylko w drodze ustawy i tylko w zakresie, w jakim nie narusza ona istoty prawa własności1.
Właściciel może, w granicach określonych w tym przepisie, korzystać z rzeczy z wyłączeniem innych osób2. Inne osoby obowiązane są powstrzymać się od wszelkiej ingerencji w sferę uprawnień właściciela. Wyjątki od niedopuszczalności tego rodzaju ingerencji określone są w ustawie:
- art. 149 kc - właściciel nieruchomości może wejść na grunt sąsiedni celem usunięcia zwieszających się gałęzi lub owoców
- art. 142 kc - każdy może użyć, a nawet uszkodzić lub zniszczyć cudzą rzecz w razie konieczności odwrócenia niebezpieczeństwa grożącego bezpośrednio dobrom osobistym lub nawet majątkowym jego lub innych osób.
W granicach, o których mowa w zdaniu 1 art. 140, właściciel może rozporządzać rzeczą. Przez „rozporządzanie” należy rozumieć zbywanie, obciążanie nieruchomości, ustanowienie odrębnej własności lokali3.

B.

Jak to wskazano, bezsporne jest w sprawie, że powódce przysługuje prawo własności nieruchomości, na której posadowiona jest komora. Pozwana nie przedstawiła żadnego opartego na przepisie ustawy uprawnienia do zajmowania części nieruchomości powoda, w szczególności nie przedstawiła prawomocnej decyzji o wywłaszczeniu nieruchomości albo innego wydanego w oparciu o przepis ustawy aktu administracyjnego ograniczającego prawo własności powoda.
Nadto ani Sąd, ani pozwana nie wskazała konkretnego przepisu ustawy zezwalającego jej na korzystanie z części nieruchomości powódki.
Sąd pominął, że ograniczenie lub pozbawienie prawa własności może nastąpić nieodpłatnie wyłącznie wyjątkowo.

C.

Ograniczenie prawa własności powódki nie może być wywodzone z zasady nemo plus iuris in alium transfere potest quam ipse habet.
Istnienie komory ciepłowniczej na nieruchomości winno być rozpatrywane jako ograniczenie własności powódki w zakresie pozbawienia faktycznego władztwa nad zajętą częścią nieruchomości – i to ograniczenie wynikające z faktu posadowienia urządzeń, nie zaś wynikające z odjęcia prawa do rozporządzania nieruchomością. Z uwagi na istnienie komory i jej przeznaczenie powódka nie może rozebrać komory (i ciepłociągów) i przeznaczyć nieruchomości na inny cel, nie może też swobodnie dysponować nieruchomością leżącą w bezpośrednim ich pobliżu. Z tego tytułu jednak nie domaga się ona odszkodowania, albowiem nabywając nieruchomość, miała świadomość istnienia tych urządzeń.
Nie pozbawia to jednak powódki prawa do zbycia zajętej przez komorę nieruchomości jak i dochodzenia wynagrodzenia za zajęcie jej nieruchomości bez tytułu prawnego ewentualnie domagania się wynagrodzenia za służebność gruntową4.

II.

Sąd I instancji błędnie uznał, że korzystanie z nieruchomości powódki poprzez użytkowanie posadowionej na nim komory oraz urządzeń ciepłowniczych, nie ma charakteru bezprawnego.

A/.

Niespornym jest, iż pozwana korzystała na nieruchomości powódki z instalacji, na którą składa się ciepłociąg oraz komora cieplna.
W orzecznictwie dominuje pogląd, że do korzystania z nieruchomości w taki sposób należy stosować odpowiednio przepisy o służebności drogi (przechodu), a do ustanowienia takiej służebności należy stosować odpowiednio art. 145 § 1 kc5. Korzystanie z przedmiotowej instalacji przez pozwaną jest zatem posiadaniem służebności, zgodnie z art. 352 § 1 kc.
Zgodnie z dominującym poglądem judykatury, ustanowienie służebności drogi koniecznej następuje za wynagrodzeniem. Należy zatem konsekwentnie przyjąć, że właścicielowi nieruchomości obciążonej służebnością przyłączenia do takich instalacji, wynagrodzenie, co do zasady, również przysługuje6.
W uchwale z dnia 17 czerwca 2005 roku Sąd Najwyższy stwierdził, iż wynagrodzenie przysługuje przeciwko posiadaczowi służebności w złej wierze. W uzasadnieniu wyjaśnił jednak swoje stanowisko stwierdzając, że „przepisy dotyczące służebności nie ingerują w treść umowy stanowiącej podstawę ustanowienia takiego prawa rzeczowego ograniczonego, nie można zatem twierdzić, że prawo to jest „z istoty nabywane nieodpłatnie. Służebności zbliżone pewnymi cechami do urządzeń liniowych (...) lub budowa urządzeń z przekroczeniem granicy wymagają wręcz zapłaty wynagrodzenia. Nie ma zatem przyczyn wyłączenia roszczenia opartego na przepisach art. 230, w związku z art. 224-225 kc o zapłatę wynagrodzenia w stosunku do posiadacza w złej wierze służebności, polegającej na utrzymywaniu przewodów gazu”7. Z uzasadnienia tego orzeczenia wynika zatem, iż Sąd Najwyższy nie zawęził roszczenia o wynagrodzenie za posiadanie służebności wyłącznie do posiadania służebności w złej wierze, a wręcz skłania się do przyjęcia poglądu, iż każde korzystanie z cudzej nieruchomości w postaci posiadania służebności winno następować odpłatnie.
Uznać zatem należy, iż nawet przyjmując, że pozwana posiada prawo do posiadania służebności na nieruchomości powoda, winna płacić za to posiadanie stosowne wynagrodzenie.

B/.

Prawa do wynagrodzenia za posiadanie służebności nie wyłącza w szczególności art. 35 ust. 1 i 2 oraz art. 36 ust. 1, 2 i 3 ustawy z dnia 12 marca 1958 roku o zasadach i trybie wywłaszczania nieruchomości, jak również art. 128 ust. 1 i 4 ustawy o gospodarce nieruchomościami. Przepisy te, jak już wyżej wskazano, normują jedynie kwestię odszkodowania za ograniczenie prawa własności. W ich zakresie zastosowania oraz w zakresie normowania nie występują sytuacje związane z dalszym korzystaniem z wywłaszczonej nieruchomości w sposób odpowiadający posiadaniu służebności, przez spółkę prawa handlowego niewymienioną w treści decyzji wywłaszczeniowej.
Przyjmując zatem, iż pozwana posiada prawo do korzystania z nieruchomości powódki w sposób odpowiadający posiadaniu służebności i odmawiając jednocześnie powodom prawa do wynagrodzenia za to posiadanie, Sąd Okręgowy naruszył przepisy prawa materialnego – art. 225 kc w związku z art. 224 § 2 kc, w związku z art. 230 kc, w związku z art. 352 § 1 i 2 kc, w związku z art. 35 ust. 1 ustawy o zasadach i trybie wywłaszczania nieruchomości przez błędną ich wykładnię.

III.

Wbrew stanowisku Sadu I instancji, na nieruchomości powódki nie została ustanowiona służebność korzystania z tej nieruchomości poprzez posadowienie i korzystanie z urządzeń – ciepłociągu oraz komory ciepłowniczej.

A/

Ograniczone prawa rzeczowe ustanawiane są – stosownie do art. 245 § 1 kc w sposób odpowiadający przeniesieniu własności. Regułą więc jest zawarcie umowy w formie aktu notarialnego, z którego wynika, że jedna strona ustanawia na rzecz drugiej stosowną służebność za odpowiednim wynagrodzeniem. W oświadczeniu woli właściciela nieruchomości obciążanej winna być określona treść służebności.
Strony nie zawierały żadnej umowy. Umowa wskazana w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku – akt notarialny sprzedaży nieruchomości z dnia 29 grudnia 1999 roku, zawarty pomiędzy zbywcą nieruchomości, a nabywcą – powódką nie stanowi „w sposób dorozumiany ustanowienia służebności gruntowej”.
W formie aktu notarialnego, zastrzeżonej przez art. 245 § 2 zd. 2 k.c., powinno być złożone nie tylko samo oświadczenie o ustanowieniu ograniczonego prawa rzeczowego na nieruchomości, ale także oświadczenie o zobowiązaniu się do ustanowienia tego prawa na nieruchomości8.  Oświadczenie takie nie znalazło się w treści aktu notarialnego. Nie jest więc dopuszczalne „domyślne” ustanowienie służebności gruntowej.
Oświadczenie woli powódki zawarte w § 7 aktu notarialnego nr … z dnia 29 grudnia 1999 roku wprost wskazuje, że zgoda powódki – nabywcy nieruchomości obejmuje swym zakresem wyłącznie zezwolenie na „swobodny dostęp do wymienionej działki osób i służb, których przedmiotem działania jest eksploatacja, konserwacja, naprawa lub usuwanie skutków awarii urządzeń i sieci infrastruktury technicznej zlokalizowanej na działce”, a zatem na dokonywanie czynności w zakresie konserwacji i naprawy urządzeń infrastruktury.
Oświadczenie powódki nie obejmuje swym zakresem zgody na nieodpłatne zajęcie nieruchomości pod konkretne urządzenia infrastruktury należące czy użytkowane przez konkretne przedsiębiorstwo.

B/.

W wypadkach przewidzianych w przepisach szczególnych ograniczone prawa rzeczowe mogą być ustanawiane w inny sposób niż w umowie: w orzeczeniu sądowym (np. art. 145, 151, 212 § 1), w decyzji administracyjnej (np. art. 120 ust. o gosp. nier.), a także w drodze zasiedzenia służebności gruntowej (art. 292).
Sąd Najwyższy stwierdził9, że „prawnie skuteczne jest zamieszczone w ostatecznej decyzji (akcie własności ziemi), wydanej na podstawie art. 12 w zw. z art. 1 ustawy z 26 października 1971 r. o uregulowaniu własności gospodarstw rolnych (Dz. U. Nr 27, poz. 250) stwierdzenie obciążenia nieruchomości rolnej, będącej przedmiotem tej decyzji, służebnością drogową na rzecz właściciela innej nieruchomości rolnej, który nabył jej własność na podstawie art. 1 wymienionej ustawy i który w dniu wejścia jej w życie faktycznie władał obciążoną nieruchomością w zakresie objętym treścią zawartego w ostatecznej decyzji stwierdzenia służebności drogowej”.
Żaden z powyższych przypadków nie miał miejsca w niniejszej sprawie. Na nieruchomości powódki nie została ustanowiona ani służebność, ani inne ograniczone prawo rzeczowe, pozwalające na uznanie, że prawo własności powódki, przysługujące jej do nieruchomości, zostało ograniczone.

IV.

Roszczenie stanowiące przedmiot procesu nie jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Nie prowadzi do nadużycia prawa.
W treści uzasadniania zaskarżonego wyroku Sąd I instancji wskazuje, że uwzględnienie żądania powódki oznaczałoby przedłożenie jej interesu nad interes większości – pozostałych mieszkańców miasta, którzy są zaopatrywani przez pozwaną w energię cieplną wysyłaną z komory cieplnej znajdującej się na nieruchomości powódki.
Sąd nie wyjaśnił, w jaki sposób, w jego ocenie, żądanie powódki wpływa na interes mieszkańców. Powód żąda zapłaty wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z jego nieruchomości. Nie żąda usunięcia komory, odłączenia ciepłociągu ani zablokowania przepływu energii cieplnej. Żądanie zapłaty za korzystanie z nieruchomości, przez którą prowadzi magistrala, nie ma związku z korzyściami, jakie czerpią z tej magistrali mieszkańcy miasta.
Powódka nie kieruje swego żądania przeciwko mieszkańcom Poznania korzystającym z ciepła. Powództwo wytoczone zostało przeciwko spółce z ograniczoną odpowiedzialnością prowadzącą działalność gospodarczą w zakresie wytwarzania i sprzedaży energii cieplnej, z którego to tytułu pobiera opłaty i czerpie zyski.
Nawet jeżeli konieczność zapłacenia wynagrodzenia na rzecz powoda miałaby wiązać się z podniesieniem opłat przepływowych ponoszonych przez mieszkańców, wiązanie tego skutku z żądaniem powoda i zgodnością tego żądania z zasadami współżycia społecznego jest zbyt daleko idące. Jak podkreśla sam Sąd, art. 5 kc może być stosowany jedynie wyjątkowo.

V.

Z materiału dowodowego zebranego w sprawie nie wynika, że wybudowanie komory cieplnej na nieruchomości stanowiącej obecnie własność powódki było działaniem zgodnym z prawem. Nie jest uprawnionym wniosek Sądu I instancji, że skoro działanie to było zgodne z prawem, to prawa własności tej nieruchomości zostało ograniczone w sposób zgodny z prawem. W konsekwencji brak jest podstaw do stwierdzenia, że nabywca nieruchomości - powódka, wstępując w ogół praw i obowiązków jej zbywcy, nabyła ją wraz z „istniejącymi ograniczeniami” bowiem ograniczeń nie było.

A/

Sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału10. Na podstawie przeprowadzonej oceny Sąd dokonuje ustaleń. Jeżeli Sąd wadliwie oceni materiał dowodowy, ustalenia te mogą okazać się sprzeczne z zebranym materiałem. Sprzeczność zachodzi wówczas, gdy powstaje dysharmonia pomiędzy materiałem zgromadzonym w sprawie, a konkluzją, do jakiej dochodzi Sąd na podstawie tego materiału.
Sprzeczność obejmuje wszystkie przypadki wadliwości wynikającej z naruszenia zasady swobodnej oceny dowodów i występuje, gdy:
- z treści dowodu wynika co innego, niż przyjął Sąd,
- pewnego dowodu zebranego nie uwzględniono przy ocenie,
- sąd przyjął pewne fakty za ustalone, mimo że nie zostały one w ogóle lub są niedostatecznie potwierdzone,
- Sąd uznał pewne fakty za nieudowodnione, mimo że nie było ku temu podstawy,
- ocena materiału dowodowego koliduje z zasadami doświadczenia życiowego lub regułami logicznego wnioskowania.

B/

W toku postępowania nie został przeprowadzony dowód, z którego wynika zgodne z prawem wybudowanie komory cieplnej na nieruchomości. Brak jest dowodu na ustanowienie ograniczenia we władaniu nieruchomością, na której znajduje się komora.
Istnienie takiego ograniczenia nie wynika z samego faktu pobudowania budowli na cudzej nieruchomości, ani z faktu pobudowania takiej budowli na nieruchomości Skarbu Państwa, ani tym bardziej z faktu pobudowania budowli przez Skarb Państwa na nieruchomości Skarbu Państwa, która następnie został zbyta osobie trzeciej. Zgodnie z zasadą superficio solo cedit budowla ta winna stać się częścią składową nieruchomości, a więc własnością właściciela tej nieruchomości. Skoro – jak wywodzi Sąd I instancji – tak się nie stało, bowiem poprzez połączenie magistralą ciepłowniczą budowla stała się częścią składową przedsiębiorstwa, aby uznać, że zostało ustanowione jedno z  praw rzeczowych ograniczających władanie nieruchomością, wymienionych w art. 244 § 1 kc (katalog zamknięty) należało zbadać, czy zostało ono ustanowione.
Jak wskazano powyżej, nie został przeprowadzony żaden dowód pozwalający na stwierdzenie, że prawo takie zostało ustanowione.

Ustalenie Sądu w przedmiocie zgodnego z prawem wybudowania komory cieplnej, ustanowienia prawa ograniczającego prawo własności oraz nabycia przez powódkę nieruchomości z jednoczesnym wstąpieniem w obowiązek znoszenia tego prawa jest sprzeczne z zebranym materiałem dowodowym.

C/

Stosownie do art. 229 kpc nie wymagają dowodu fakty przyznane w toku procesu przez stronę przeciwną.
Pozwana przyznała na rozprawie, że posiada część nieruchomości powódki bez tytułu prawnego. Przyznanie to zostało następnie „sprostowane” w piśmie procesowym z dnia 27 kwietnia 2007 roku z zaznaczeniem, że jednak pozwana wywodzi swe prawo ze wspomnianego wyżej § 7 aktu notarialnego nr … z dnia 29 grudnia 1999 roku.
W orzecznictwie i doktrynie przyjmuje się, że odwołanie przyznania jest możliwe i podlega swobodnej ocenie sądu11. Uznanie odwołania za dopuszczalne nie jest więc możliwe apriori, lecz wymaga uznania przez Sąd istnienia argumentów przemawiających za jego dopuszczalnością.
Sąd I instancji w żaden sposób nie ustosunkował się do skuteczności cofnięcia przyznania. W ocenie powódki natomiast odwołanie się przez pozwaną do treści § 7 umowy z 00 grudnia 0000 r., znanej pozwanej w chwili przyznania faktu, nie jest uzasadnione.

Mając powyższe na uwadze, wnoszę o zmianę zaskarżonego wyroku i uwzględnienie powództwa.




(adwokat Tomasz Grzybkowski)


Załączniki:
1.    dowód uiszczenia opłaty,
2.    odpis apelacji.

Przypisy:

1 Art. 64.Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej
2 art. 140 kc
3 tak SN w uzasadnieniu orzeczenia z 14 lipca 1994 r., III CZP 86/94, OSNC 1/95, poz. 4
4 tak Sąd Najwyższy w wyroku z 30 czerwca 2004 r., IV CK 502/03, LEX nr 183713:
„1. Roszczenie windykacyjne może zostać uwzględnione tylko wówczas, gdy naruszenie własności polega na pozbawieniu właściciela faktycznego władztwa nad rzeczą. Każdy inny sposób naruszenia prawa własności, a w szczególności zachowanie skutkujące ograniczeniem właścicielowi jego faktycznego władztwa nad rzeczą, nie stanowi przesłanki uwzględnienia powództwa na podstawie art. 222 § 1 k.c., co oczywiście nie jest przecież równoznaczne z pozbawieniem go ochrony petytoryjnej.
2 Zajęcie fragmentu podziemnej części nieruchomości powodów przez umieszczenie w nim urządzenia stanowiącego własność pozwanego jest takim władaniem przez pozwanego tą częścią nieruchomości, które nie pozbawia powodów faktycznego nad nią władztwa, lecz niewątpliwie narusza ich prawo własności w inny sposób.
3 Właściciel może dochodzić tzw. roszczeń uzupełniających, o których mowa w art. 224-225 k.c., także wówczas, gdy żąda jednocześnie nie wydania działki, ale jej "wykupu" na podstawie art. 231 § 2 k.c.
4 Brak przesłanek uzasadniających możliwość uwzględnienia roszczenia windykacyjnego nie oznacza wygaśnięcia powstałego już wcześniej obowiązku samoistnego posiadacza zapłaty właścicielowi wynagrodzenia za korzystanie z jego rzeczy.”

5 Uchwała SN z 17 czerwca 2005 roku, III CZP 29/05, OSNC 2006/4/64, postanowienie SN z 22 października 2002 roku, III CZP 64/02, LEX nr 77033 oraz wyrok SN z 10 stycznia 2002 roku, II CKN 639/99, LEX nr 53135, a także odpowiednio - postanowienie SN z 31 grudnia 1962 roku, II CR 1006/62, OSPiKA 1964/5/91, uchwała SN z 30 sierpnia 1991 roku, III CZP 73/91, OSNCP 1992/4/53.
6 Wyrok SN z 10 stycznia 2002 roku, II CKN 639/99, LEX nr 53135.
7 uchwała SN z dnia 17 czerwca 2005 roku, III CZP 29/05, OSNC 2006/4/64.
8 pogląd taki wyraził także SN w wyroku z 12 maja 2000 r., V CKN 30/2000, OSNC 9/01, poz. 125
9 w orzeczeniu z dnia 22 lutego 1980 r., sygn. akt  III CZP 3/80, opubl. OSNCP 12/80, poz. 227
10 art. 233 § 1 kpc
11  Jędrzejewska Maria, Ereciński Tadeusz, Gudowski Jacek, Komentarz do kodeksu postępowania cywilnego. Część pierwsza. Postępowanie rozpoznawcze. Warszawa 2004 Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis (wydanie V zmienione), i tam powoływane (por. orz. SN z 19 marca 1947 r., C III 39/47, OSN z 1948, nr 3, poz. 64; J. Mokry: Odwołalność czynności procesowych w sądowym postępowaniu cywilnym, s. 121). 

 

 

 

Materiał archiwalny oparty o przepisy prawa obowiązujące w dniu jego sporządzenia. Adwokacka Spółka Partnerska Grzybkowski Guzek Jackowski nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystywane treści.