Warunkowa umowa sprzedaży nieruchomości

SKARGA KASACYJNA

w sprawie:

X Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

- powódki -

zast. przez adwokatów:

Tomasza Grzybkowskiego, Tomasza Guzka, dr. Michała Jackowskiego

Grzybkowski Guzek Jackowski Adwokacka Spółka Partnerska

61-762 Poznań, ul. Dominikańska 3

c/a

Y

- pozwanej -

Sygn. akt …

Wartość przedmiotu zaskarżenia: 154.920,00 złotych

I Wydział

Izby Cywilnej

Sądu Najwyższego

za pośrednictwem:

I Wydziału Cywilnego

Sądu Apelacyjnego

Al. Solidarności 127

00-950 Warszawa

Wnioski

W imieniu powódki, z powołaniem się na załączone pełnomocnictwo do reprezentowania w tej sprawie, składam skargę kasacyjną od wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia … 2012 roku, sygn. akt: …, oddalającego apelację od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia … 2011 roku, sygn. akt: …

Wyrok zaskarżam w całości i wnoszę o:

1.       I.        przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania,
2.      II.        rozpoznanie skargi kasacyjnej na rozprawie,
3.     III.        uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy sądowi drugiej instancji do ponownego rozpoznania,
4.    IV.        zasądzenie od pozwanej na rzecz powódki kosztów postępowania wywołanych wniesieniem skargi kasacyjnej, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych,
5.     V.        zwolnienie powódki od kosztów sądowych w zakresie opłaty sądowej od skargi kasacyjnej.

Wniosek o przyjęcie skargi

Za przyjęciem skargi kasacyjnej do rozpoznania przemawia istotne zagadnienie prawne, sprowadzające się do rozstrzygnięcia:

czy przewidziany w art. 228 pkt 4 ksh wymóg uzyskania zgody zgromadzenia wspólników spółki z ograniczoną odpowiedzialnością na nabycie (zbycie) nieruchomości dotyczy zawarcia umowy zobowiązującej do przeniesienia własności?

Zarzuty

Zaskarżonemu orzeczeniu zarzucam:

naruszenie prawa materialnego – art. 228 pkt 4 ksh w związku z art. 189 kpc przez ich błędną wykładnię i przyjęcie, że warunkowa umowa sprzedaży nieruchomości, zawarta bez zgody zgromadzenia wspólników jest nieważna, podczas gdy przewidziany w art. 228 pkt 4 ksh wymóg uzyskania zgody na "nabycie" nieruchomości dotyczy wyłącznie umowy przenoszącej własność, co doprowadziło do uznania, że powódka – z uwagi na nieważność warunkowej umowy sprzedaży – nie ma interesu prawnego w ustaleniu nieważności oświadczenia woli pozwanej o skorzystaniu z prawa pierwokupu.

Uzasadnienie

I. Streszczenie

Powódka zawarła z interwenientami ubocznymi – A.A. i B.A. warunkową umowę sprzedaży nieruchomości położonej w …, gminie …, złożonej z działek o numerach …, …, …, łącznej powierzchni … m².

Umowę zawarto pod warunkiem, że Y nie skorzysta z ustawowego prawa pierwokupu.

Przed zawarciem warunkowej umowy sprzedaży, wspólnicy powódki nie podejmowali uchwały w sprawie zgody na „nabycie nieruchomości” (por. art. 228 ksh).

Y skorzystała z ustawowego prawa pierwokupu. Oświadczenie woli było jednak nieważne.

W tym procesie powódka domaga się potwierdzenia tej okoliczności. Podstawą powództwa jest art. 189 kpc.

Sąd I instancji uznał, że oświadczenie woli pozwanej o skorzystaniu z prawa pierwokupu było nieważne.¹

Mimo to oddalił powództwo z uwagi na brak interesu prawnego powódki.

Uznał, że warunkowa umowa sprzedaży jest nieważna, ponieważ została zawarta bez zgody wspólników powodowej spółki.

W ocenie Sądu I instancji – wyrażony w art. 228 pkt 4 ksh – obowiązek uzyskania zgody wspólników na nabycie nieruchomości dotyczy każdej umowy zobowiązującej, niezależnie od tego, czy wywołuje ona skutki rzeczowe.

Sąd II instancji oddalił apelację powódki, akceptując pogląd wyrażony w wyroku Sądu I instancji.

Uznał, że konsekwencją braku uchwały wyrażającej zgodę na zawarcie warunkowej umowy sprzedaży jest nieważność tej umowy. W tej sytuacji powódka nie ma interesu prawnego do kwestionowania skuteczności oświadczenia o skorzystaniu z ustawowego prawa pierwokupu. Wobec braku interesu prawnego, powódka nie mogła wytoczyć skutecznego powództwa o ustalenie (art. 189 kpc).

Stanowisko to jest błędne.

Przewidziany w art. 228 pkt 4 ksh, obowiązek uzyskania zgody na „nabycie nieruchomości” dotyczy wyłącznie czynności prawnych, których skutkiem jest przeniesienie własności.

Zgoda wspólników nie jest natomiast wymagana na dokonanie czynności, których skutkiem jest wyłącznie zobowiązanie do przeniesienia własności (czynności „prowadzących do nabycia” nieruchomości).

Warunkowa umowa sprzedaży nieruchomości nie przenosi własności (por. art. 157 § 1 i 2 kc). Zawarcie takiej umowy nie wymaga zgody wspólników.

Wbrew stanowisku Sądu II instancji, powódka ma interes prawny w kwestionowaniu oświadczenia o prawie pierwokupu.

Ustalenie, że oświadczenie Y było nieważne, otwiera powódce drogę do dochodzenia zawarcia umowy rozporządzającej.

Wskazane względy uzasadniają wniosek o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

Za przyjęciem przemawia istotne zagadnienie prawne, jakie pojawiło się na tle wykładni art. 228 pkt 4 ksh.

Jego istota sprowadza się do odpowiedzi na pytanie o to, czy przewidziana w art. 228 pkt 4 ksh zgoda wspólników na nabycie nieruchomości jest niezbędna do zawarcia umowy o skutku zobowiązującym (w tym przypadku warunkowej umowy sprzedaży).

Rozstrzygnięcie ww. zagadnienia ma znaczenie nie tylko dla merytorycznej oceny wyroku Sądu II instancji. Poza wyjaśnieniem znaczenia wymogu przewidzianego w art. 228 pkt 4 ksh, przyczyni się do wykładni innych przepisów wprowadzających analogiczny mechanizm decydowania o „nabyciu nieruchomości”.

Takie samo rozwiązanie co w przypadku art. 228 pkt 4 ksh, obowiązuje na gruncie:

a)   art. 393 pkt 4 (w odniesieniu do nabycia nieruchomości przez spółkę akcyjną),

b)   art. 22 ust. 3 ustawy o własności lokali (nabycie nieruchomości przez wspólnotę mieszkaniową), oraz,

c)   art. 38 § 1 pkt 5 prawa spółdzielczego (nabycie nieruchomości przez spółdzielnie).

Przedstawione zagadnienie prawne do tej pory nie było analizowane w orzecznictwie Sądu Najwyższego. Powyższa uwaga dotyczy zarówno art. 228 pkt 4 ksh, jak i pozostałych ww. przepisów.

Wskazane okoliczności przemawiają za przyjęciem skargi do rozpoznania i rozstrzygnięciem sygnalizowanego zagadnienia.

Powódka nie dysponuje środkami pieniężnymi pozwalającymi na uiszczenie opłaty sądowej od skargi kasacyjnej. Z tego względu wnosi o zwolnienie jej od kosztów postępowania.

II. Zagadnienie prawne – wykładnia art. 228 pkt 4 ksh

Istotą zagadnienia jest pytanie o dopuszczalność zawarcia przez zarząd spółki z ograniczoną odpowiedzialnością – bez zgody wspólników – umowy zobowiązującej do przeniesienia własności.

Przedstawiono je po to, aby wyjaśnić jak daleko wspólnicy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością mogą ingerować w decyzje i kompetencje zarządu w zakresie nabywania i zbywania nieruchomości (art. 228 pkt 4 ksh).

Sądy I i II instancji uznały, że ingerencja wspólników jest wymagana już na etapie zawierania umowy zobowiązującej do przeniesienia własności (w tym wypadku warunkowej umowy sprzedaży). W ocenie Sądu II instancji – zgoda wspólników jest wymagana niezależnie od tego, czy umowa zobowiązująca przenosi własność na nabywcę.

Stanowisko to jest błędne.

Zgoda wspólników powinna być warunkiem koniecznym dla zawarcia umowy (dokonania czynności prawnej), której skutkiem jest przeniesienie własności (tzw. umowy rozporządzającej albo umowy o skutku zobowiązująco-rozporządzającym – art. 155 § 1 kc).

Poza zakresem rozważań jest ocena skuteczności zawarcia bez zgody wspólników umowy o skutku zobowiązująco-rozporządzającym (art. 155 § 1 kc) oraz umowy przedwstępnej.

Te zagadnienia nie mają bezpośredniego związku ze stanem faktycznym niniejszej sprawy.²

A. Dotychczasowe orzecznictwo Sądu Najwyższego

Omawiany problem nie był do tej pory analizowany w orzecznictwie Sądu Najwyższego.

Sąd Najwyższy wypowiadał się natomiast w sprawie dwóch podobnych zagadnień.

Pierwsze z nich, dotyczyło skuteczności umowy przedwstępnej zawartej bez zgody akcjonariuszy spółki akcyjnej (wymaganej na podstawie art. 393 pkt 4 ksh).

W wyroku z dnia 6 lutego 2009 roku (sygn. akt: IV CSK 271/08)³ Sąd Najwyższy uznał, że zgoda akcjonariuszy, o której mowa w art. 393 pkt 4 ksh nie jest wymagana do zawarcia umowy przedwstępnej.

Drugie zagadnienie dotyczy udzielenia przybicia własności nieruchomości na rzecz spółki, mimo braku uchwały wspólników o zgodzie na nabycie nieruchomości.

W uchwale z dnia 21 lutego 2008 roku (sygn. akt: III CZP 137/07), Sąd Najwyższy rozstrzygnął, że brak zgody wspólników nie jest przeszkodą udzielenia przybicia własności nieruchomości.⁴

Oba orzeczenia dotyczą czynności prawnych (procesowych), których dokonanie poprzedza przeniesienie własności nieruchomości. W obu przypadkach Sąd Najwyższy uznał, że brak zgody wspólników nie pociągał za sobą nieważności tych czynności.

Można zatem – opierając się na ww. rozstrzygnięciach – wyrazić pogląd, iż zgoda wspólników, o której stanowi art. 228 pkt 4 ksh nie jest wymagana dla dokonania czynności, których skutkiem nie jest przeniesienie własności.

Na tej podstawie można sformułować ogólną zasadę, iż zgoda wspólników, o której mowa w art. 228 pkt 4 ksh, jest wymagana wyłącznie dla dokonania czynności o skutku rozporządzającym.

Cytowane orzeczenia zapadły jednak na kanwie odmiennych stanów faktycznych. Dotyczą również innych problemów prawnych od tego, który pojawił się w niniejszej sprawie.

Z powyższych względów konieczna jest odrębna analiza ww. przedstawionego zagadnienia (uwzględniająca jednak dotychczasowy dorobek orzecznictwa i doktryny).⁵

B. Praktyczne znaczenie zagadnienia

Omawiane zagadnienie ma znaczenie nie tylko dla wykładni art. 228 pkt 4 ksh.

Taki sam mechanizm decydowania o zbyciu/nabyciu przewidują przepisy o funkcjonowaniu:

a)   spółki akcyjnej (art. 393 pkt 4 ksh),

b)   wspólnoty mieszkaniowej (art. 22 ust. 3 pkt 6a ustawy z dnia 24 czerwca 1994 roku o własności lokali),

c)   spółdzielni, w tym spółdzielniach mieszkaniowych (art. 38 § 1 pkt 5 ustawy z dnia 16 września 1982 roku – prawo spółdzielcze).

We wszystkich ww. przypadkach organ zarządzający (spółką kapitałową, spółdzielnią, wspólnotą mieszkaniową) musi uzyskać zgodę na „zbycie” bądź „nabycie” nieruchomości.

Zgody udziela organ zrzeszający „właścicieli” danej jednostki organizacyjnej (wspólników, akcjonariuszy, członków wspólnoty mieszkaniowej, spółdzielni).

Brak tej zgody zawsze prowadzi do nieważności umowy zbycia/nabycia nieruchomości.

Analizowane rozwiązanie ogranicza swobodę organów zarządzających przy prowadzeniu bieżących spraw jednostki organizacyjnej (spółki, wspólnoty mieszkaniowej, spółdzielni).

Każdy z przytoczonych powyżej przepisów wprowadza wyjątek od reguły, jaką jest domniemanie kompetencji organu zarządzającego w zakresie prowadzenia bieżących spraw danej jednostki.⁶

Ograniczenia swobody podejmowania przez zarząd decyzji w przedmiocie zbycia/nabycia nieruchomości są podyktowane potrzebą ochrony interesów jednostek organizacyjnych.

Nieruchomości stanowią ważny i cenny składnik każdego majątku. Decyzja o ich nabyciu wiąże się ze znacznymi obciążeniami finansowymi, co w dalszej perspektywie może rzutować na wypłacalność danej jednostki. Zbycie nieruchomości może utrudniać funkcjonowanie podmiotu (np. sprzedaż gruntów, na których znajduje się główny zakład produkcyjny przedsiębiorcy). Powyższe przykłady potwierdzają, że decyzja o zbyciu/nabyciu nieruchomości zawsze będzie miała znaczenie strategiczne dla działalności konkretnej jednostki.⁷

Takie ujęcie znaczenia decyzji o zbyciu/nabyciu nieruchomości uzasadnia ograniczenie swobody organów zarządzających.

Taki cel (funkcję) omawianych ograniczeń realizują wszystkie powołane wyżej przepisy (art. 228 pkt 4 ksh, art. 393 pkt 4 ksh, art. 22 ust. 3 ustawy o własności lokali, art. 38 § 1 pkt 5 prawa spółdzielczego).

Podobieństwo regulacji z art. 228 pkt 4 ksh i analogicznych rozwiązań obowiązujących na gruncie przepisów o spółce akcyjnej, prawa spółdzielczego i ustawy o własności lokali, świadczy o praktycznej doniosłości przedstawionego w skardze zagadnienia prawnego.

Jego rozstrzygnięcie będzie zatem wskazówką dla interpretacji wszystkich przytoczonych przepisów (nie tylko art. 228 pkt 4 ksh).

Powyższe przemawia za przyjęciem skargi do rozpoznania.

C. Umowa zobowiązująca a umowa rozporządzająca

Przepisy Kodeksu cywilnego rozróżniają "umowę zobowiązującą do przeniesienia własności" (por. art. 155 § 1 kc) oraz "umowę przenoszącą własność" (tzw. umowę rozporządzająca albo rzeczową  – por. art. 156 kc).⁸

Umowa zobowiązująca kreuje obowiązek przeniesienia własności.⁹ Określa również inne prawa i obowiązki stron związane z szeroko pojętym wykonaniem umowy.

Przykładem umowy zobowiązującej jest umowa sprzedaży. Zgodnie z art. 535 § 1 kc, sprzedający jest zobowiązany do przeniesienia własności rzeczy i wydania jej kupującemu. Umowa sprzedaży określa obowiązki związane z przejściem ryzyka (art. 544 kc), sposobem ustalania kosztów wydania i odebrania rzeczy (art. 547 kc), rękojmi za wady rzeczy sprzedanej (art. 556 kc).

Treść umowy przenoszącej własność (tzw. umowy rozporządzającej) ogranicza się do porozumienia o przeniesieniu własności nieruchomości. Jej celem jest realizacja obowiązku przeniesienia własności.

Źródłem tego obowiązku może być umowa (np. umowa sprzedaży), inne zdarzenie prawne (np. zapis zwykły, odwołanie darowizny – por. art. 156 kc) bądź ustawa (np. roszczenia przewidziane w art. 231 § 1 i 2 kc).

Zgodnie z art. 155 § 1 kc, zawarcie umowy zobowiązującej do przeniesienia własności rzeczy oznaczonej co do tożsamości powoduje automatyczne przejście własności na nabywcę (tzw. skutek rozporządzający).¹⁰

Nie dochodzi do przeniesienia własności w sytuacji, gdy ustawa bądź porozumienie stron¹¹ wyłącza skutek rozporządzający. W takiej sytuacji przeniesienie własności następuje z chwilą zawarcia umowy rozporządzającej (por. art. 156 – 157 kc).

Przykładem ustawowego ograniczenia podwójnego umowy zobowiązującej jest art. 3 ust. 4 ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego, przyznający Y ustawowe prawo pierwokupu nieruchomości rolnych.

Co do zasady¹², każda umowa sprzedaży nieruchomości rolnej o powierzchni powyżej 5 ha powinna być zawarta pod warunkiem, że Y nie skorzysta z prawa pierwokupu.

Jeżeli Y nie skorzysta z tego uprawnienia, przeniesienie (wykonanie umowy sprzedaży) nastąpi dopiero w umowie rozporządzającej (por. art. 157 § 2 kc).

Wejście w życie ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego i intensyfikacja obrotu nieruchomościami rolnymi przyczyniły się do rozpowszechnienia w praktyce instytucji umowy rozporządzającej. Powyższa okoliczność jest dodatkowym argumentem uzasadniającym przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania.

D. Warianty wykładni art. 228 pkt 4 ksh

Zgodnie z art. 228 pkt 4 ksh, nabycie (zbycie) nieruchomości (użytkowania wieczystego) wymaga uchwały wspólników spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Brak tej zgody powoduje nieważność czynności prawnej zmierzającej do zbycia (nabycia) nieruchomości (art. 17 § 1 ksh).

Pojęcia "nabycia" i "zbycia" nieruchomości można interpretować szeroko albo ściśle.

Zgodnie z szerokim ujęciem (funkcjonalnym), obowiązek wyrażenia zgody odnosi się nie tylko do finalnego nabycia nieruchomości, ale także do podjęcia jakichkolwiek działań prowadzących do takiego nabycia, np. rozpoczęcia negocjacji, zawarcia umowy przedwstępnej.

W wąskim ujęciu, wymóg uzyskania zgody dotyczy wyłącznie finalnego nabycia (przeniesienia) własności.¹³

Zgodnie z tym poglądem, zgoda wspólników (organu właścicielskiego) jest niezbędna do zawarcia:

a)   umowy zobowiązująco-rozporządzającej (art. 155 § 1 kc) oraz;

b)   umowy rozporządzającej zawieranej w wyniku wykonania obowiązku przeniesienia własności.

Zgoda organu właścicielskiego nie jest natomiast konieczna dla skutecznego zawarcia umowy o skutku zobowiązującym (ani innych czynności poprzedzających jej zawarcie).

Rozstrzygnięcie omawianego zagadnienia prawnego sprowadza się do wyboru jednego z dwóch opisanych wyżej stanowisk (wariantów interpretacji).

E. Stanowisko skarżącej

Art. 228 pkt 4 ksh powinien być interpretowany w sposób restrykcyjny.

Wymóg uzyskania zgody na „nabycie” i „zbycie” nieruchomości powinien ograniczać się wyłącznie do czynności, których bezpośrednim skutkiem jest przeniesienie własności.

Za taką interpretacją przemawia porównanie art. 228 ksh z innymi przepisami wprowadzającymi obowiązek uzyskania zgody na dokonanie czynności prawnych.

Jednym z nich jest art. 37 § 1 pkt 1 kro, wymagający uzyskania zgody małżonka na "dokonanie czynności prawnej prowadzącej do zbycia (...) nieruchomości".

W piśmiennictwie nie budzi wątpliwości, że przewidziany w art. 37 § 1 pkt 1 kro wymóg zgody drugiego małżonka dotyczy nie tylko czynności rozporządzających ale wszelkich czynności prawnych "w wyniku których może być dokonana inna czynność powodująca ten skutek (przejście własności – przyp. TG)."¹⁴ Do takich czynności zalicza się m.in. złożenie oferty zbycia nieruchomości, zawarcie umowy przedwstępnej a także umowę zobowiązującą do przeniesienia własności.¹⁵

Porównanie art. 37 § 1 pkt 1 kro z art. 228 pkt 4 ksh przemawia za restrykcyjną interpretacją pojęć „nabycie” i „zbycie” nieruchomości użytych w art. 228 pkt 4 ksh.

W przypadku art. 228 pkt 4 ksh – brak wyraźnego wskazania, iż zgoda wspólników powinna dotyczyć także czynności prawnych „prowadzących do” przeniesienia własności. Jeżeli ustawodawca nie wprowadził tego typu sformułowań, nieuzasadnione byłoby rozszerzanie w drodze wykładni obowiązku uzyskania zgody zgromadzenia wspólników na czynności prawne, które nie zmierzają do przeniesienia własności.

Kolejnym argumentem jest cel art. 228 pkt 4 ksh. Omawiany przepis ogranicza kompetencje zarządu w prawie do reprezentacji spółki.

Z tego względu należy traktować go w kategoriach wyjątku. Powyższe, w myśl zasady exceptiones non sunt extendendae, przemawia za wąskim rozumieniem pojęć „zbycie” i „nabycie”.

Akceptacja stanowiska, dopuszczającego liberalną wykładnię obu ww. pojęć, prowadziłaby do ograniczania kompetencji i swobody zarządu w podejmowaniu decyzji i prowadzeniu spraw spółki.

Powyższe względy przemawiają za koniecznością restrykcyjnej wykładni art. 228 pkt 4 ksh. Analogiczny pogląd jest prezentowany w odniesieniu do wykładni art. 22 ust. 3 ustawy o własności lokali. Podkreśla się, że zgoda współwłaścicieli dotyczy wyłącznie czynności prawnej o charakterze rozporządzającym.¹⁶

Te same argumenty i taki sam kierunek wykładni powinien być stosowany w odniesieniu do analogicznych przepisów o nabywaniu nieruchomości przez spółki akcyjne, spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe (art. 228 pkt 4 ksh, art. 393 pkt 4 ksh, art. 22 ust. 3 ustawy o własności lokali, art. 38 § 1 pkt 5 prawa spółdzielczego).

III. Uchybienie sądu II instancji

Dotychczasowe rozważania na temat wykładni i funkcji art. 228 pkt 4 ksh prowadzą do wniosku, że sąd II instancji naruszył art. 228 pkt 4 ksh w związku z art. 189 kpc.

Podobnie jak sąd I instancji, w zaskarżonym wyroku błędnie przyjęto, że brak zgody wspólników powodowej spółki na nabycie nieruchomości, „czyniłby umowę rozporządzającą nieważną z mocy prawa” (por. uzasadnienie, s. 8).

Wbrew stanowisku sądu II instancji, brak zgody zgromadzenia wspólników na zawarcie warunkowej umowy sprzedaży nie skutkuje jej nieważnością.

Zgoda wspólników jest wymagana dopiero na etapie zawarcia umowy rozporządzającej. Dopiero ta umowa prowadzi do „nabycia” nieruchomości w rozumieniu art. 228 pkt 4 ksh.

Konsekwencją omawianego uchybienia było nieuzasadnione przyjęcie, że powódka nie ma interesu prawnego (art. 189 kpc) uzasadniającego wytoczenie powództwa o ustalenie nieważności oświadczenia pozwanej o skorzystaniu z ustawowego prawa pierwokupu.

Stanowisko to jest błędne.

Warunkowa umowa sprzedaży – mimo braku zgody zgromadzenia wspólników – była ważna. Nieważne było natomiast oświadczenie woli Y o skorzystaniu z ustawowego prawa pierwokupu. Ubocznie należy wskazać, że ta okoliczność nie była kwestionowana przez sądy I i II instancji.

Gdyby sąd II instancji dokonał prawidłowej wykładni art. 228 pkt 4 ksh (uwzględniając opisane powyżej względy i argumenty) uznałby, że warunkowa umowa sprzedaży była ważna. Jako taka jest podstawą roszczenia o przeniesienie własności.

Aby powódka mogła dochodzić przymusowego wykonania warunkowej umowy sprzedaży – konieczne jest ostateczne rozstrzygnięcie o nieważności oświadczenia woli Y o ustawowym prawie pierwokupu.

W tych okolicznościach należy zatem upatrywać interesu prawnego powódki w wytoczeniu niniejszego powództwa.

Powołane względy przemawiają za uchyleniem zaskarżonego wyroku i przekazaniem sprawy Sądowi II instancji do ponownego rozpoznania.

IV. Wniosek o zwolnienie od kosztów

Powódka od kilku lat nie prowadzi działalności gospodarczej. Nie generuje zysków pozwalających na pokrycie kosztów sądowych.

Dowód: zeznania podatkowe i informacja do Urzędu Skarbowego.

Powódka z uwagi na trudną sytuację majątkową korzystała już ze zwolnienia od kosztów.

Począwszy od daty wydania ostatniego postanowienia od zwolnieniu od kosztów sądowych, sytuacja majątkowa powódki nie uległa zmianie.

Przemawia to za zwolnieniem od kosztów postępowania wywołanego niniejszą skargą.

Na poparcie niniejszych twierdzeń do wniosku dołączono zeznania podatkowe powódki. Dokumenty te odzwierciedlają trudną sytuację majątkową skarżącej.

/adwokat Tomasz Guzek/

Załączniki:

1. pełnomocnictwo wraz z dowodem uiszczenia opłaty skarbowej w kwocie 51,00 złotych,
2. odpis aktualny z KRS powódki,
3. zeznania podatkowe powódki,
4. informacja do Urzędu Skarbowego,
5. sześć odpisów skargi kasacyjnej.